• Index
• Lichtenauer
• Restart
• hammurabi
• (pdf) Forb

WÄ…tki

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

4 3
E. Iwaniec, Z dziejów staroobrzędowców na ziemiach polskich, Warszawa
1990, praca magisterska napisana pod kierunkiem autora
1977
62 63
rancji rośnie wraz z dłuższą perspektywą znoszenia inności45. Nie kształtowaliśmy jednostki rozwijającej się i samosterującej
w oparciu o tradycje i dziedzictwo kulturowe. Widziano w tym ob­
ciążenie i przeszkodę w realizacji programu globalizacji i unifikacji.
D. Problem religijności - kultywowania tradycji religijnej
Odcięcie się od regionalizmu, przekreślenie jego perspektyw
w rodzinie (m. in. badania w ramach seminarium magisterskiego
rozwojowych, zastąpiono technicznym ujęciem człowieka w procesie
w latach 1992 - 93 Katarzyny Gryc na terenie Suwałk, Haliny Wa-
edukacji. Jednostka w perspektywie takiej edukacji staÅ‚a siÄ™ bier­
silczyk na terenie parafii Bakałarzewo, Danuty Pawłowskiej w Ełku
nym obiektem, na którym nauczyciel dokonywał zmian.
i Nowej Wsi EÅ‚ckiej).
Odrodzony wÄ…tek podmiotowoÅ›ci, wÅ‚asnego sprawstwa, prze­
Zjawiska życia religijnego nie występują w izolacji lecz mają
ciwstawiajÄ…cy siÄ™ unifikacji na rzecz wyboru, wdraża do odpowie­
miejsce w kontekÅ›cie warunków kulturowych, spoÅ‚ecznych, Å›rodo­
dzialnoÅ›ci i do ponoszenia konsekwencji wÅ‚asnych dziaÅ‚aÅ„, co wska­
wiskowo - geograficznych. Stwierdzono dominowanie tradycyjnego
zuje na konieczność wypracowania innego sposobu funkcjonowania
modelu religijnoÅ›ci, który uksztaÅ‚towaÅ‚ siÄ™ w przeszÅ‚oÅ›ci, powiÄ…za­
szkoÅ‚y, a w niej nauczyciela i ucznia. W kontekÅ›cie jednostki oce­
nie wiary z tradycjÄ… i kulturÄ… ludowÄ…, rytualizm, brak dostatecz­
niajÄ…cej, wybierajÄ…cej i ksztaÅ‚tujÄ…cej system wartoÅ›ci i norm kultu­
nego uświadomienia religijnego.
rowych rodzą się między innymi takie pytania, jak:
Sama religijność rodziców nie wystarcza w przekazie miÄ™dzy­
- jak pełniona jest szeroko pojęta rola nauczyciela - wychowawcy
pokoleniowym. Zachowania religijne dzieci sÄ… Å›ciÅ›le zwiÄ…zane z za­
w Å›rodowisku, w którym przestaÅ‚y funkcjonować narzucone i ze­
chowaniami religijnymi rodziców wówczas, gdy wystÄ™puje wzór ro­
wnętrznie uznawane wzory zachowań, interakcji, kryteria ocen,
dzicielski w tym zakresie, autorytet religijny rodziców, atmosfera
- czy i w jakim stopniu nauczyciel wychodzi naprzeciw oczekiwa­
zrozumienia i akceptacji. Nakazy i zakazy w wychowaniu religij­
niom i potrzebom społeczności lokalnych,
nym wywołują niechęć i bunt. Często jednak rodzice nie rozumieją
- czy i jak są formułowane oczekiwania wobec nauczyciela i szkoły
i nie podejmujÄ… problematyki religijnej nurtujÄ…cej dorastajÄ…cego
w zakresie edukacji regionalnej, etnicznej, wyznaniowej, etniczno
syna czy córkę. Z badań wynika, że zdecydowanie większy udział
- wyznaniowej,
w wychowaniu religijnym majÄ… matki; im wyższy poziom ich reli­
- czy nauczyciel potrafi prowadzić dialog, rozumieć różne racje,
gijności, tym wyższy poziom religijności dzieci, przy czym częściej
dążenia subkultur?
dziewczęta niż chłopcy odznaczają się wyższym poziomem wiedzy
religijnej.
PodjÄ™liÅ›my próby badania stosunku nauczycieli do kultury re­
gionalnej i języka - dialektu i w efekcie wyróżniliśmy trzy typy:
E. Problem zunifikowanej szkoÅ‚y - niedostrzeganie zróżni­
1. Typ o negatywnym stosunku do tradycji regionalnej -języka
cowania kulturowego dzieci i młodzieży i potrzeby włączenia do
gwarowego. Traktuje język i zwyczaje jako przeżytek, wstecznictwo,
programu kształcenia wartości kultury regionalnej, niepodtrzymy-
kulturę niższą - gorszą, skazaną na wymarcie. Wyśmiewa język
wanie swoistych cech regionu w zakresie języka i kultury. Problem
gwarowy, doprowadza do kompleksów i wstydliwoÅ›ci za "swój" jÄ™­
jÄ™zyka domowego - matczynego, lokalnego - prywatnego, koÅ›ciel­
zyk, zabrania używania tego języka nawet podczas przerw. Jest to
nego, literackiego itp.
typ nauczyciela "wpisany" w rolÄ™ zawodowÄ… nauczyciela paÅ„stwo­
wego, który nie chce i nie potrafi spostrzec społeczności lokalnej,
4S
M. in. R. Laszkowska, Uwarunkowania rodzinne religijnoÅ›ci dzieci w rodzi­
jej potrzeb, sytuacji, uwarunkowań, historii itp. Ogolnopanstwowe
nach katolickich i Z
wiadków Jehowy na terenie Suwałk, Białystok 1993, praca
traktuje jako dobre a "swoje" - broniące tożsamości - jako złe.
magisterska napisana pod kierunkiem autora
65
64
Uznaje centralizm - kulturÄ™ jednowymiarowÄ…. Odmienność zawsze mowÄ™, gdy dzieci zwracajÄ… siÄ™ do nich gwarÄ…, wyjaÅ›niajÄ… i porów­
nują zwroty. Te dzieci nie uważają języka literackiego za lepszy,
traktuje z rezerwÄ…, jako coÅ› dziwnego, nienormalnego, niepokojÄ…­
niekiedy przeciwnie - ma miejsce nacisk grupy, aby mówić "po swo­
cego a nawet zagrażającego i wrogiego.
jemu" .
2. Typ o obojÄ™tnym stosunku do tradycji - jÄ™zyka, zdezorien­
ChciaÅ‚bym tu zwrócić uwagÄ™ na fakt, że treść edukacji naro­
towany, nie wie jak lepiej. Nie wyszydza, nie wyśmiewa, ale nie
dowej w wymiarze realizowanym przez system szkolny, w państwie
potrafi siÄ™ wobec innoÅ›ci zachować i uczestniczyć w niej, nie prze­
w zasadzie jednonarodowym, jakim jest Polska po drugiej wojnie
szkadza, ale nie pomaga, nie potrafi zrozumieć. Jest otwarty na
Å›wiatowej, ma charakter ugruntowany. Natomiast treść edukacji re­
inność, jednak nie związany emocjonalnie. Nie włącza się z obawy
gionalnej nie jest dość jasno specyzowana ani w teorii, ani w prak­
utraty autorytetu, uważając naukę gwary za bezcelową, bez sensu. [ Pobierz całość w formacie PDF ]