[ Pobierz całość w formacie PDF ]
I nie wystrzelił... Taka boleść była
Na sercu moim wężem i kamieniem,
Kiedyście znali mnie... Wołdemar Hawryła,
Ja tam przed wami stał z upokorzeniem
I z trwogą... że wy mną... biednym gardzicie
Jak starym, siwym durnym liberałem,
Który miał w ręku harmatę i życie
Carskie i trzymał ogień nad zapałem,
Taj zadrzał... widząc w gwiazdzistym szeregu
Cara... i główny sztab w tęczowych lentach,
Taj lont... syczący przyłożył do śniegu,
Uczuł strach w sercu i w głowie, i w piętach,
Taj paszoł w durnie...
[IDALIA]
Na Boga, majorze!
Krew ci się rzuca z rany... mów spokojnie!
118
[MAJOR]
Nu, tak to wszystko wielkie sądy Boże!
Bo ja był kiedyś na tureckiej wojnie,
Z Persami się bił... w kwarantannach służył
I śmierci palcem dotykał nie blady!
Nu... a przed carem wtenczas jednym stchórzył!
I tak jak dziecko darmo oddał szpady,
Gdy po nią przyszli...
[KAAMUK wraca na scenę ze szkatułką.]
[HR. RESPEKT]
Coż to? chory gada?
Zabronić jemu!... coż!... zabronić mowy!
[MAJOR]
Nu, niech pan hrabia tu poważnie siada
I słucha bo ja człowiek już grobowy,
Mówię ostatkiem duszy... Na Sybirze
Ja miał jednego sercem przyjaciela.
Tak my z nim często chodzili pod krzyże,
Na których imię Rumina, Pestela
I drugich... z tyłu jednego kościoła
Postawili my... na cichą pamiątkę...
Tak tam mojego pamięć Apostoła,
Którego kochał ja i lat dziesiątkę
Bez niego musiał żyć... i byłby skonał,
Gdyby żył dziesięć lat bez przyjaciela!
Nu, on... zmocował mnie sercem pokonał!
Apostoła ja stracił a Chrzciciela
Dostał... kotoryj mnie ochrestyw łzami...
Tak coż ja jemu dam... jak mnie nie stanie?...
[do Dianny]
Diwoczka, siuda! Nu tak ty, z różami
Na ustach... stań tu... ot, przy tym hułanie
I tu rodzicom pokincieś oboje...
A ja, ja z wami trzeci. Kałmuk, siuda!
[wstając]
Nu... ot ja, chociaż ranny... ot ja stoję
I wam do kolan... ot...
[Klęka.]
119
Na boskie cuda!
Nie odmawiajcie!... Przez krew moją proszę,
Nie odmawiajcie!...
[HR. RESPEKT]
Lecz tu związki rodu!...
[MAJOR]
Słuchajcie! Ot, ja zebrał wielkie grosze,
A sam żył z gaży, z mojego ogrodu,
Z domu... No niegdyś w kwarantannach srogi
Dla kupców nu, tak przyjął podwieczorek
I okręt sobie przepuścił przez nogi
Z żaglami, z masztem, a chwycił za worek
Jak za kotwicę... Nu, tak i basetla,
I skrzypce... na to wesele u %7łyda
Leżą w Hamburgu... Graf!... wot bankocetla...
[do Kałmuka]
Stupaj stupaj procz!... Cyt! cyt! córkę wyda!
My milionisty... pfu!...
[HR. RESPEKT]
Panie majorze!
Tu pieniądz... chociaż w dosyć znacznej sumie,
Jest niczym...
[MAJOR]
Nu, ja znaju...
[HRABINA]
Ach, mój Boże!
Pan major może myśli i rozumie...
[MAJOR]
Nu, ja nie myślę nic...
[HR. RESPEKT]
Lecz nasze słowo
Ma pan Fantazy...
120
[MAJOR]
Nu tak, pan Fantazy
Ja przed nim pójdę moją siwą głową
W proch...
[FANTAZY]
Stój na Boga!
[MAJOR]
W proch...
[FANTAZY]
Twoje rozkazy
Są jak aniołów...
[do Dianny]
Ręka ta szlachetna
Nie była jeszcze moją... dotąd wolna...
Oczarowałaś mię jak gwiazda świetna.
Sądzę, że pani będziesz sercem zdolna
Ocenić powód dla którego muszę
Tę rękę z mych rąk wypuścić... na zawsze...
[do Idalii]
Brat twój... hrabino, dziś do Rzymu ruszę
I sądzę, że twe serce, najłaskawsze
Z serc, po królewsku obejdzie się ze mną,
Mniej biorąc niż dać mogę...
[IDALIA]
Chce szacunku.
[FANTAZY]
Pani! przez tę śmierć tak krwawą i ciemną
Jestem człowiekiem ochrzczon!... Pocałunku
W serce ten człowiek wart... %7łegnaj, majorze!
Przyszlę doktora mego... miej nadzieję!...
[MAJOR]
Nu, tak już teraz pan hrabia nie może
Odmówić córki. Krew ze mnie się leje,
121
Ot, z boku mego krew strumieniem leci
I prosi prosi łaski, zmiłowania!...
[HR. RESPEKT]
Majorze! no to wez sobie te dzieci!
[MAJOR]
Ha! ot i z Janem moim moja Dania
Na wieki!... Więcej nie mogę!... W pigułce
Tej pistoletnej sto ognistych mieczy...
Dania Jan Dania poszukaj w szkatułce...
Chce się do niebios już...
[Umiera]
KONIEC PITEGO AKTU
122
123
[ Pobierz całość w formacie PDF ]